7 Ocak 2007

DARGEÇİT İLÇESİ

Savur . Ömerli . Mazıdağı . Kızıltepe . Nusaybin . Derik . Dargeçit . Yeşilli . Midyat . Merkez

----------------------------------------------------------------------------------

Dargeçit ilçesi, ülkemizde eski ve yeni uygarlıkların iç içe yaşadığı nadir ilçelerden biridir. Yukarı Mezopotamya uygarlığının merkezlerinden olan Dargeçit, kuruluş yeri ve mimari özellikleri olarak dünyada eşine çok az rastlanan bir yapıya sahiptir.

Hıristiyanlık öncesi ve sonrası çağlara ait uygarlık eserlerin, Türk İslam kültürü ile kaynaşarak günümüze kadar gelmesi,güzel bir sentezin ifadesi olarak görülebilir.

Dargeçit ve havalisine ait elde mevcut tarihi belgelerden en eskileri Asur Kralı I.Adad Nirari ve oğlu I.Salmanasır zamanlarına rastlar. Bu iki hükümdar devrinden kalma "Kaşairi Dağları " adı ile anılan mıntıkanın Tur Abidin, yani Mardin-Dargeçit bölgesi olduğu bilinmektedir. Bu havali ile ilgili diğer bir coğrafi deyim "İzala" dır. Bölgede bulunan çivi yazılı tabletlerde ve Bizans, Roma kaynaklarında Mardin-Dargeçit eşiğinin güney yamaçları İzala olarak tabir edilir. Milattan sonra II.yüzyılda Yunan yazarlarından Arrianus ve Ptolemaevs bahsedilen Masios dağı da Mardin-Dargeçit arasındaki coğrafi bölgeden bahsetmektedir.Milatan sonra IV.yy tarihçilerinden Antakyalı Ammianus Mercellinus eserlerinde Mardin-Dargeçit arasındaki coğrafi bölgeden bahsetmektedir.Bu da Dargeçit tarihinin çok eskilere dayandığını göstermektedir.

argeçit ilçesinin tarihi, Türklerin Ortaasya'dan göçüp Anadolu'ya gelmeleri ile başlar. Orta Asya'dan göç eden Türklerin bir kısmı Mezopotamya dediğimiz Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan yere yerleşmişlerdir. Anadolu'ya gelen Türkler "Eti" Türkleridir. Etiler(Hititler) Orta Asya'da iken çobanlık ve tarımla uğraştıklarından gittikleri yerlerde de bu işle uğraşmak için verimli toprakları ve su boylarında kendine yurt edinirler. Eti devletini kuran Mitanni'ler bölgeden geçerlerken, hayvanlarına barınak yeri yapmışlardır. Daha sonra Orta Asya Türklerinin öncü göçebeleri olan konuk Türkler bölgeyi ele geçirmişlerdir. Konuklar asırlar boyunca hakim olmayı başarmışlardır.

Milattan önce 500-1000 yılları arasında bölge bir çok kavimlerin istilasına uğramıştır.Makedonyalılar, Persler, Romalılar, bölgeden gelip geçmişlerdir. Dargeçit ilçesinin asıl meskun bir hale yani bölge olarak kuruluşu bu devreye ve özellikle "Selefkuslar" devrinden başlar. Milattan sonra 5.yy kadar Hıristiyanlığın bölgeye hakim olduğu görülür. Ancak İslamiyet'in yayılışı ile birlikte Arap akınları başlamış, VII.yy' da Halit İbn-i Velid komutasındaki Arap orduları bu bölgeyi ele geçirmişlerdir. Abbasilerin bölgeye hakim olmalarıyla imar hareketine başlamış, Harun Reşit zamanında Dargeçit ve köylerinin çoğu kurulmuştur.

Milattan sonra X.yy'da Büyük Selçuklu devletinin yıkılışı ile birlikte bölgeye Artuk'lular hakim olur. Melik Sökmen devrinde (II.yy) Artuklu devleti gelişerek batıda Halep, doğuda Musul ve Bitlis, kuzeyde Harput (Elazığ), güneyde Darzoru'ya kadar hakim olur.
1401 yılında Timur'un Mardin'i istila edip Artuklu hükümdarı Sultan İsa'yı esir alıp Semarkant' a götürmesinden sonra Artuklu devletinin bölgedeki hakimiyeti sona erer. Timur, Sultan İsa'yı vergi ödemek şartıyla bırakmıştır.

Dargeçit ilçesi 1986 yılına kadar Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı bir nahiye iken 1987 yılında çıkarılan 3392 sayılı kanunla Midyat ilçesinden ayrılarak ilçe statüsünü kazanmıştır.
Dargeçit, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin güneyindeki Mardin iline bağlı şirin bir ilçe merkezidir. Yüzölçümü yaklaşık olarak 550 km2'dir.Ortalama rakım 900m civarındadır.Doğusunda Şırnak ilinin Güçlükonak ilçesi, batısında Midyat, Kuzeyinde Batman iline bağlı Gerçüş, güneyinde ise Şırnak iline bağlı İdil ilçesi bulunmaktadır.

2000 yılında yapılan nüfus sayımı sonuçlarına göre Dargeçit ilçesi genel nüfusu 26.240 'dır. 1990 yılından sonra göç eden köylerin ilçe merkezine yerleşmesiyle ilçe merkezinin nüfusu artmıştır.

----------------------------------------------------------------------------------

Daha Büyük Haritayı Görüntüle
DARGEÇİT İLÇESİNE BAĞLI KÖYLER
DARGEÇİT - Kerboran
Uydu Haritası
KÖYÜN YENİ ADI - Köyün Eski Adı
AKÇAKÖY .................Hîzar
AKYOL ......................Derêca
AKBELEN .................Girmero
ALAYURT ................Erbay
ALTINOLUK ...........Gêrka Cehfer
AYRAÇ-AYRANCI...Şeta
ALTIYOL ..................Serdêf
BAĞÖZÜ ...................Tîriwa
BATUR ......................Batêl
BAYSUN ....................Ezdîna
BEĞENDİ.................. Gizrê
BELEN .......................Bekwan
BOSTANLI ................Werzik
BAŞKAYA ..................Başirût
ÇATALAN .................Dêrik
ÇATALÇAM ..............Dêrselîp
ÇAVUŞLU ..................Zêwik
ÇELİKKÖY
ÇATALBAHÇE....... ...Çûka
ÇUKURDERE ............Gelîkura
DİBEKLİ ....................Xirbê Kêlan
DİLEK........................ Banheban
DEĞERLİ................... Îwanê
GÜRGEN....................Botê
GÜRIŞIK....................Gundikê Hecî
KONAKLI...................Gundikê Hecî Mirad
KEKLİK......................Gundikê Silo
KUYUBAŞI................Avadorê
KARABAYIR..............Zengan
KARTALKAYA..........Liyan
KEREMLİ..................Bamezrût
KILAVUZ...................Xelîla
KIRAÇ........................Gundikê Eliyo
KISMETLİ.................Basiqla Kêvil
KORKMAZ.................Gundikê Kêzim
KORUCU....................Şikeftika
KUMDERE.................Şibêbiyê
KUŞLUCA..................Kupraz
ORMANİÇİ................Qewaqa
SUÇATI .....................Kerben
SARP ..........................Berê Zêwê
SAPANLI ...................Satıran
SOĞANLI ..................Dînar
SÜMER ......................Deywan
ILISU..........................Germav
TANYERİ...................Rover
TAVŞANLI.................Xerabê Qesrê
TARAKLI...................Miştê
TEMELLİ...................Emara
HARMANLI ..............Xirbê Şabikê
HİNDUVA..................Hendua
YAĞMURLU..............Maseka
YANILMAZ...............Gizrê
YONCALI...................Zivinga Çelo
YENİOBA...................Hardah -Helda
YILMAZ ....................Meran
ÜNLÜCE ....................Harika
ULAŞ ..........................Dîlan
ULUÇANLAR ............Bêkevan
Gundikê ......................Xecê

MAZIDAĞI İLÇESİ

Savur . Ömerli . Mazıdağı . Kızıltepe . Nusaybin . Derik . Dargeçit . Yeşilli . Midyat . Merkez

----------------------------------------------------------------------------------

Mazıdağı, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Dicle Bölümünde Mardin ilinin 47Km kuzeybatısında, 1030-1090 metre yükseklikte ve adını aldığı dairevi dağlar serisinin orta yerindeki düzlükte kurulmuştur. Daha önceleri Savur ve Derik ilçelerine bağlı bir bucak iken 9 Haziran 1937 tarihinde ilçe statüsünü almıştır. İlçe 869 Km’lik bir alana sahip olup, 50 köy ve 14 mezrası bulunmaktadır.

İlçede genel olarak halkın geçin kaynağı tarım ve hayvancılık faaliyetle-ridir. Ancak ilçe merkezinin 17 Km kuzeybatısındaki fosfat yataklarının 1976 yılından sonra işletilmeye başlanması ile önemli bir çalışma alanı durumunu almıştır.
İlçe, Ulaşım koşulları bakı-mından yetersiz bir durum göstermektedir. İlçeyi köy-lerine bağlayan yollar mevcutsa da yolların büyük kısmı toprak tesviye ve ham yol olduğundan kış aylarında ulaşım güçleşmek-tedir. Derik; ilçesine 24 Km ,Mardin iline 47 Km ve Diyarbakır iline ise 72 Km'lik asfalt bir yolla bağlanmıştır.

Mazıdağı ilçesinin tarihi özel olarak araştırılmamış ancak yakın çevresindeki büyük yerleşim yerlerinin tarihinden elde edilen bilgiler ışığında açıklanabilmektedir. Buna göre ilçe merkezinin bir yerleşim yeri olması Bizanslılara kadar uzanmaktadır.İlçenin eski adı ' Şamrah " olup yerleşim yerinin Çam yolu üzerinde olması nedeni ile bu ismi almıştır. İlçenin 3 Km güneybatısındaki sarp bir tepenin üzerinde kalıntılarına rastlanan Safran Kalesi ve kalenin çevresindeki harabelerden anlaşıldığına göre,Bizanslılar döneminde Diyarbakır’ı Şam’a bağlayan yol üzerinde kurulma olan bu yerleşim yerinin halkı Süryani dinine mensup idi. V. ve VI. yüzyılda Sasaniler ile Bizanslılar arasındaki savaşlarda Mardin ile birlikte bu iki kavim arasında bir kaç kez el değiştirmiş olan Şamrah VII. yüzyılda Arapların eline geçmiş Hıristiyan Halkın büyük bir kısmı .Müslümanlığı kabul etmiştir. Süryani olarak kalan kesimi se 1392' de Timur'un istilasından sonra Mardin’e göç etmiştir.

Yavuz Sultan Selim 1514’de Şah İsmail'e karşı kazandığı Çaldıran savaşından kısa bir süre sonra D.Bakır ve Mardin illerini ele geçirmek ile bu yerleşim yerlerini de Osmanlı Devletine katmış oluyordu.

Ayrıca şu anda harabe durumunda bulunan Derametinan kalesi çok eski bir yapı olduğu,Timurlenk tarafından Mardin ve Diyarbakır’ın alınışı sırasında bölgeye yaptığı keşifte ve kendisine geçit vermeyen Derametinan kalesinin fethini istemişti. Kale 150 Metre yüksekliğinde bir tepenin üzerinde kartal yuvası gibi kurulmuş güneyden kuzeye doğru uzanan vadiye ve kervan yoluna hakim durumda idi. Timur’un orduları kaleyi ancak 20 günde zaptederek geçit sağlayabilmişlerdir.Kalede 150 kişilik bir kuvvet bulunmakta ve saldırılara karşı koyabilecek bir tarzda inşaa edilmiştir.Bir Bizans eseri olan bu kale günümüzde bir harabe durumunda bulunmaktadır.

İlçe sakinlerinin daha önceleri Hıristiyan olduğu ve burada çeşitli aile guruplarının yaşamış oldukları bilinmektedir. Bunlar Cançoyi, Yakupli, Bileçki ve Hani ile Kulptan gelenler ile birlikte dört ayrı aile gurubu olarak günümüz kadar bu sosyal yapıyı sürdüregelmislerdir.
Mazıdağı ilçesi daha önce Savur ilçesine ,ardından da Derik ilçesine bağlı bir nahiye iken 9 Haziran 1937 yılında ilçe statüsüne getirtilmiştir. İlçe "Şamrah" ismini Diyarbakır dan Şam'a giden kervan yolu üzerinde oluşu nedeni ile almıştır. " Şamrah " Kelimesi Şam’a giden yol anlamındadır. Mazıdağı ismi ise ,etrafının dağlarla çevrili olması ve bu dağların mazı ağaçları ile kaplı oluşundan almıştır.

2000 Yılında yapılan Nüfus tespitine göre ilçemizin toplam nüfusu 32.443 'tür.13.102 'i ilçe Merkezinde,19.341 'i Köylerimizde yaşamaktadır.
----------------------------------------------------------------------------------

Daha Büyük Haritayı Görüntüle

MAZIDAĞI İLÇESİNE BAĞLI KÖYLER

MAZİDAĞ - Şemrex
Uydu Haritası
KÖYÜN YENİ ADI - Köyün Eski Adı
AKSU ....................Axgewrk
ARIKÖY ................Hanezanbur
AKTAŞ .................Xirbê Ezîm
ARISU ...................Gola Gulê
AŞAĞIOCAK ........Küramüfla
ALANKUŞ ............Hizaz
ARMAĞAN ..........Golika geryayî
ATALAR ..............Xarok
ATLICA ...............Ziyareta Hesp
AYKUT ................Darbıgwîz
BAHÇECİK.......... Basık
BALPINAR ..........Girê Sorê Metînan
BİLGEKÖY........... Zanqirt
ÇANKAYA........... Kıymız
ÇAYÖNÜ ..............Lalan
DERECİK ..............Tewaşî
DİKYAMAÇ .........Silot
DURAKLI .............Xelîlan
EKİNCİLER ..........Kufrag
ENGİNKÖY ..........Zizin
ERDALI ...............Xerabékuré
EVCİLER............. Qesrik
ESIMLI ................Xirbê Bîran
GÜMÜŞPINAR ....Tarîn
GÜRPINAR...........Kanîgenîké
GÜMÜŞYUVA .....Dêra Metînan
GÜRGÖZE ...........Eyn Silêman
IŞIKKAYA............Birkê
İKİSU ...................Mendêlan
KARAALANI....... Mêqer
KARATAŞ ..........Şemikan
KEBAPÇI
KEMERLİ............ Xerapbazin
KIŞLAK...............Şivistan
KANİALİ............. Kaniya Elî
KOCAKENT ........Têzin
KONUR ...............Yukarışip
MEŞELİ ..............Malebî
ORTAKLI ...........Xirbê Xelîlan
ÖMÜRLÜ ............Pîran
ÖZLÜCE .............Qertê
SAĞMAL ...........Bîrînî
SAKIZLI .............Banqîr
ŞANLI................ Dêşan
ŞENYUVA ..........Şewaşî
ŞİFTEK............... Por
TANRIYOLU .......Kurik
TARLACIK .........Hitwan
ULUTAŞ .............Birka Hesenan
YUVA................. Xirbeheyder
ÜRÜNLÜ .............Qolçiyan
YAĞMUR ............Avrihan
YALINAĞAÇ....... Melêbiya Piçûk
YONCALI ............Xirbesimaq
YEŞİLKÖY ...........Xudûr
YETKİNLER ..........Dirrin
YUKARIKONAK.... Xanika Jêr
YUKARIOCAK ......Küriülya
YÜCE Çala ...........Şêxan
YÜCEBAĞ............. Kelek

5 Ocak 2007

DERİK İLÇESİ

Savur . Ömerli . Mazıdağı . Kızıltepe . Nusaybin . Derik . Dargeçit . Yeşilli . Midyat . Merkez

----------------------------------------------------------------------------------

Mazıdağı,Viranşehir ve Kızıltepe ilçeleri ile sınır komşusu olan Derik yaklaşık olarak 1390-1400 yıllarında Térka aşiretinin bir kolu olan Davutoğulları (Mala Dawıdé Kalo) ve Kayıhanlılar (Mala Qeya) tarafından kurulmuştur. Halen Derik'in ilk kurulduğu mehallere Gare Rezé Déwıd ve Mérga Keya denilmektedir. Derik ilçesi, Diyarbakır yöresinde astığı astık, kestiği kestik olan Çıplak Haso adında bir miri öldürmeleri sonucu oluşan kan davası yüzünden göç etmek zorunda kalan bu iki aşiret tarafından kurulmuştur.

Derik'in yüzölçümü 1397 Km2 olup 2000 Yılı nüfus sayımında da 20.700 Kişi olduğu tespit edilmiştir. Derik'te belediye teşkilatı 1874 tarihinde kurulmuş ve ilçe bu tarihte Diyarbakır'a bağlı iken 1923 Yılından itibaren Mardin'e bağlanmıştır. İlçe Mazıdağı'nın güney eteklerinden Kızıltepe-Ceylanpınar ovalarına doğru alçalan alanları kaplar. İlçe toprakları kuzeyden güneye doğru alçalmaktadır. İlçe merkezinin üç tarafı dağlarla çevrili olup, iklim karasal özelliktedir.
İlçenin ova kesimi bozkır, Mazıdağı yamaçları ise meşelerle kaplıdır. Orman alanlarındaki ağaçlar son yıllarda giderek çoğalmakta ve gürleşmektedir. İlçede en çok tahıl üretimi yapılmakla beraber sulama kuyularının kazılması ve sulama göletlerinin faaliyete sokulması ile endüstri bitkilerinin üretimi de oldukça artmıştır. Bunun yanında önemli miktarda sayılabilecek zeytinlikler, bağlar ve meyve bahçeleri de bulunmaktadır.

Derik'in rakımı 780mt.’dir. İlçe sınırları dahilinde bulunan dağların yüksekliği 1500mt’yi aşmamaktadır. İlçedeki dağlar Mardin Eşiği Dağları olarak adlandırılmaktadır. İlçenin ova kesimi de Harrandan Nusaybine kadar uzanan ovanın bir bölümünü kaplamaktadır. Ovanın önemli bir bölümü de tarih öncesi dönemlerde faaliyet göstermiş yanar dağların püskürttüğü volkanik siyah taşlar ile kaplıdır. Günümüzde sönmüş bu yanardağlardan, çimento sanayisinde hammadde olarak kullanılan klinker maddesi çıkarılmaktadır.

İlçe merkezinde ikamet eden halkın geçimi bağcılık, sebzecilik, meyvecilik ve zeytinciliğe dayanmaktadır. Tarımın dışında üretime dayalı herhangi bir faaliyet bulunmamaktadır. Dağ köyleri ile Karacadağ yöresindeki köylerin geçim kaynağı hayvancılık, ova köylerinin geçim kaynağı da tarla ziraatına dayanmaktadır.

Mardin tarih boyunca hangi medeniyetin etki alanı ve yönetimine girmişse, Derik'te bu devletlerin yönetimine girmiştir.

Derik nüfusunun önemli bir bölümü son dönemlere kadar Ermenilerden oluşurken, zaman içerisinde sosyal ve ekonomik nedenlerden Ermenilerin büyük çoğunluğu göç etmişlerdir.

----------------------------------------------------------------------------------

Daha Büyük Haritayı Görüntüle
DERİK İLÇESİNE BAĞLI KÖYLER

DERİK - Dérıka Çiyayé Mazi
Uydu Haritası
KÖYÜN YENİ ADI - Köyün Eski Adı
AKINCILAR ..............Tirba Memo
ADAKENT .................Çildiz
AĞIL ..........................Qızıla Xerabe
ALAGÖZ ...................Talbeş
AŞAĞIMEZREA ......Mezra Suravêrkê
AYDINLAR ..............Kasan
AKÇA ........................Siyamed
AKÇALI ....................Silik
AKÇAY .....................Çemê Qêntir
AKTEPE ...................Xirbê Belek
ALANLI ...................Eynterî
AMBARLI ...............Heboşî
ALÎBEY ...................Elîbeg
AŞAĞIMENTEŞE ..Menteşya Jêr
ATLI .......................Qesra Qenco
ADAK ......................Simaqî
BAĞARASI .............Mezra Newalê
BAHÇELİ ................Girxank
BURÇKÖY............. .Birc
BALLI ......................Zorava
BALOVA............... ..Balfis
BARDAKLI ............Şerbê
BAŞARAN ..............Misrik
BAYIRKÖY ............Qizileyşan
BAYRAKLI .............Girê Sor
BELİK .....................Belik
BEŞBUDAK............ Qibilme
BEŞTAŞ ..................Seker
BOYAKLI ...............Qizil
BOZBAYIR .............Misûrî
BOZOK ....................Meşkîna
BÖĞREK .................Beyrok
BUCAK ....................Tawîk
BEŞKAVAK............ Ofî
ÇADIRLI ................Şabana
ÇAT .........................Sadan
ÇATALCA ...............Siltok
ÇATALTEPE.......... Erbete
ÇAVUŞLU ...............Keleş
ÇAĞLI.................... .Qubik
ÇAYKÖY (yukari) ..Şêba Jêr
ÇEKEM ....................Çekem
ÇİÇEKLİ................. Xirbê Reş
ÇIVİLLİ...................Bizmaro
ÇUKUR ....................Şêx Hebib
ÇUKURSU ...............Xanûk
DARIK......................Darik
DEDE........................ Dede
DEĞIRMENLİ.........Sûsik
DEMİRLİ ................Demirlê
DENKTAŞ............... Xêdûk
DERİNSU............... Buxur
DEVELİ ..................Kotê
DERECIK ...............Diresor
DEVŞIL.................. Devşil
DIKMENİ ..............Kanî Zil
DİKTEPE ..............Hilêlî
DİKENLİ ..............Dirîk
DİREKLİ.............. Welik
DOĞANCIK ..........Bizdoxan
DUMANLI ............Xirar
DUMLUCA.......... Sêpnat
DUTLU .................Însilk
DÜĞÜRK............. Dugurk
DÜZTAŞ ..............Tahtok
GAMİR................ Gamir
GIRIKTEPE ........Girik
GÖKTAŞ .............Kevirşîn
GÖLBAŞI ............Bedras
GÜNBATI........... Xozberiya Jêr
GÜNDOĞDU ......Xozberiya Jor
HAMİDİYE........ Hamidiyê
HARMANLI .......Xanîka
HAYIRLI ............Mizgewr
HİSARALTI .......Rebet
HOZ .....................Hoz
ILICA ..................Germik
İNCESU.............. Maşmaşk
İNCÎRLÎ .............Kerik
ISSIZ.................. Hedbê
IŞIKLI ................Kato
KANATLI ..........Heyal
KARACA ............Qamirçiya
KARABURUN... Xirbêreş
KARACA ............Xedreş
KARATAŞ .........Kufurle
KAYACIK ..........Mixat
KAYALI ............Xirbê Qeya
KELEKTEPE ....Kelek
KIZLAR ............Qizler
KOCATEPE .....Dêşî
KOÇYĞİT ........Rewşat
KONAK ............Êlaska
KONUK ............Remok
KOVALI ...........Endewl
KOVANLI ........Xirbê Heriyê
KÖKLÜ ............Şemlik
KÖRMEŞK ......Korbeşk
KÖSEVELİ ......Kosewelî
KÖYCÜK .........Dêra Çolê
KURUÇAY .......Zemberor
KURUDERE ....Şêxamed
KUŞÇU .............Girsarinc
KUTLUCA....... Warga Xensê
KUYUCAK .......Pîrebas
KUYULU .........Selmê
LALHASSO .....Lalheso
MEŞELİ ..........Xerabreşk
ORTACA .........Reqaqî
OVACIK ..........Qesrik
ÖĞRENCİK.... Xirbê
ÖKÜZPINAR. Kanîyagê
PEYAMLI ......Peyamli
PINARCIK .....Fitin
PIRİNÇLİ ......Sefa
SELAMET .....Silamet
SIRT ...............Kendal
SOĞUKKUYU Şawelat
SÖĞÜTÖZÜ ..Qetaro
SUBAŞI ..........Zoik
SUBATAN .....Sûbatan
ŞAHENIK ......Şahênik
ŞAHVERDİ ....Şahvêrdî
ŞEREFLİ ........Şirîfbaba
TAHTIDERİK Textê Dêrikê
TARLACIK .....Kundir
TAŞKENT .......Mahmîcank
TAŞIT .............Taşît
TAVŞANLI .....Ernebî
TEPEBAĞ .......Tilbisim
TEPECIK ........Heramiyê
TİMURLENK. Temirlenk
TOPUZGÜL ....Olaqa
TUTKULU ......Kumreş
UMUTLU .......Belana
URT ................Urt
UZUNOVA ....Guradir
ÜÇKAYA ........Koder
ÜÇKUYU .......Bîra
ÜÇTEPE ........Belotî
YAZICIK .......Koder
YASSITEPE ..Kumtere
YAYIKLI .......Şikestûn
YAYALAR .....Tilcima
YAZICIK ........Koder
YENİCE ..........Fêzik
YENİCE.......... Xirbêguran
YILDIZ ..........Qurixî
YUKARIMENTEŞ Menteşiya Jor
YUKARIMEZRA Mezra Gêrî
YUSUFPİRİ... Ûsibê Pîrî
ZIKREŞ ...........Zikreş

4 Ocak 2007

ÖMERLİ İLÇESİ

Savur . Ömerli . Mazıdağı . Kızıltepe . Nusaybin . Derik . Dargeçit . Yeşilli . Midyat . Merkez

----------------------------------------------------------------------------------

Yapılan bir araştırmada şu bilgilere yer verilmiştir. "Bugünün Ömerli ilçesi'nin (eski adıyla Maserti köyü) kimin tarafından ne zaman kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir. Yapılan arkeolojik çalışmalara göre ilçe merkezi ile Beşikkaya (eski adıyla Fafit) köyünün taş kemer, kubbe mimari yönünden benzerlikleri ilginçtir. Bu mimari tarzını ilk olarak kullanan uygarlıklar Sümerler ve Asurlulardır. Tarihte Yukarı Mezopotamya olarak anılan ve Ömerli'yi de içine alan coğrafyada Asur Devleti kurulmuştur. İlçedeki Yaylatepe (Hıbatok), Göllü, İkipınar, Beşikkaya (Fafit), Maserti harabeleri incelendikçe bu yerleşim yerinin çok eski olduğu bölgenin Asurlar, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Türk İslam Devletlerinin hakimiyetinde kaldığı zaman zaman elde edilen paralardan ve heykellerden anlaşılmaktadır.

İlçe merkezinde tarihi eser olarak Süryanilere ait Süryani Kadim Mor Cırcıs Kilisesi vardır. Ne zaman kurulduğu belli olmayan bu kilise restore edilerek ibadete açılmıştır. Ömerli İlçesi ve çevresi için elde edilen belgelerin en eskileri Asurlara aittir. M.Ö. 1305 - 1274 tarihlerinden kalma kitaplarda Kaşinarı Dağları'ndan bahsedilmektedir. Bahsedilen bu yer Turabin'i yani Midyat, Ömerli, Mardin ve Cizre Bölgelerini kastetmektedir. Daha sonraki Roma ve Bizans kaynaklarında (Yunan yazarları Arrıanus ve Ptolemaeus'un eserlerinde Masion Dağı tabiriyle Mardin-Midyat Havzası'ndan bahsedilir. Bu havzanın en önemli merkezi de muhakkak ki Fafit (Beşikkaya Köyü) şehridir. M.S.589 tarihinde bu mıntıkada toplu halde Süryani, Nasturi, az miktarda Kildani ve Mahalmi yaşamıştır. M.S.1609 yıllarında Patrik Sotfo zamanında Müslümanlığı kabul etmişlerdir. Şehrin bir kaç devre geçirdiği yapılan kazılarda alt alta çıkan birkaç bina temelinden anlaşılmaktadır.

Bu kazılar esnasında mozaik tabanlı evler, kuyumculuk sanayinde kullanılan beyaz toz, Asur, Pers, Bizans, Arap ve Osmanlı Devleti'ne ait çeşitli paralar, heykel ve heykelcilik, kilden testi ve küpler üzerindeki çeşitli motifler, resimler, süs eşyaları arkeolojik kazılar sonucunda elde edilen ürünlerdir. Bilhassa Sümer ve Asurlular heykeltıraşlığa ve kral heykellerine önem verdiği için kazı neticesinde heykellere fazla rastlanması şehrin kuruluşunu eski tarihlere götürür. 1071 Malazgirt meydan muharebesinden sonra doğudan gelen Türk akıncıların, batıya geçerken bu yörede kaldıkları Süryani Kadim tarihinden anlaşılmaktadır.

1517 tarihinde Yavuz Sultan Selim Han'ın Mercidabık ve Ridaniye Savaşlarından sonra Mardin ve yöresi Osmanlı İmparatorluğuna ihlak olmuştur. Zamanla Türkleşmişlerdir.
Ömerli ilçesi (Maserti köyü) Cumhuriyet ilk yıllarında Savur'a bağlı bir bucak iken 1953 yılında ilçe olmuştur.

2000 yılı Ekim ayında yapılan Genel Nüfus tespiti sonuçlarına göre İlçenin Merkez Nüfusu 7.353, köylerin nüfusu 8.609 olmak üzere toplam nüfus 15,962 kişidir. İlçe Nüfus Müdürlüğü Kütükleri incelendiğinde Cumhuriyetin ilanından sonra düzenli nüfus kayıtlarının tutulmaya başlandığı tarihten bu yana Ömerli İlçesinin çeşitli idari yapı ve bağlılık değişiklikleri söz konusu olmakla birlikte, yaklaşık yüz otuz bin kişinin kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Nüfusun %49’u Erkek, %51’i kadındır.

İlçe merkezi (Ömerli), İl merkezine (Mardin) 28 Km uzaklıkta ve il merkezinin doğusunda kalmaktadır. İlçe, doğusunda Midyat, batısında Yeşilli, güneyinde Nusaybin ve İl merkezi, kuzeyinde Savur ilçesiyle komşudur. İlçenin toplam yüzölçümü 409 km2 kadardır.
İlçe sınırları içindeki arazi yapısı, birbirlerini izleyen ters tabakalar şeklinde olup, genel olarak kuzey-güney doğrultusunda bölünmüş derelerin etrafındaki rakımı 1100 ile 800 metre civarındaki tepelerden meydana gelmektedir. Arazi yapısı kapalı olup, boyu 0.50 metre ile 3.5 metre arasında değişen meşelik bitki örtüsüyle kaplıdır. Bitki örtüsünün yoğunluğu kuzeye doğru azalmaktadır. İlçe sınırları içerisinde kaynak veren derelerin de yardımıyla vadilerdeki kısmen düz araziler sulanabilmektedir. İlçede karasal iklim yaşanmaktadır. Yaz aylarında sıcaklık ve yağış düşüklüğü, kış aylarında sert soğuk ve kar yağışı gözlenmektedir.

----------------------------------------------------------------------------------

Daha Büyük Haritayı Görüntüle
ÖMERLİ İLÇESİNE BAĞLI KÖYLER

ÖMERLİ - Mahserté
Uydu Haritası
KÖYÜN YENİ ADI - Köyün Eski Adı
AKYOKUŞ .................Hirbekermit
ALIÇLI ......................Xirbeteo
ANITTEPE ...............Xirbeqelaç
BEŞİKKAYA............. Faf
ÇALIŞAN ..................Zêhn
ÇATALYURT ...........Kurka Metîna
ÇAYIRALANI........ Rek
ÇINARALTI ...........Risîn
ÇİMENLİK ..............Merc
DÖNERDERE ...........Bîra Mezrê
DUYGULU ..............Yestê
FISTIKLI .................Xirbê Şêx Mehmûd
GÖLLÜ ...................Gol
GÜZELAĞAÇ .........Merzka
HARMANKAYA ......Kewarêx
HAVUZBAŞI........... Taq
IŞIKDERE ................Mûd
İKİPINAR ................Ter
İKİTEPE ..................Kersivan
KAYABALLI ..........Kermêt
KAYAGÖZE ...........Xirbê Mamitê
KAYDERE...............Bafawa
KAYAÜSTÜ............Rısiné
KAYNAKKAYA...... Kûd
KOCAKUYU ...........Bêrt
KOCASIRT ............Şêxkir
KOVANLI ...............Miştîn
KÖMÜRLÜ .............Rişwan
MUTLUCA .............Gewrik
OVABAŞI ..............Metîna
ÖZTAŞ ..................Xirbê Kêvir
PINARCIK ..............Xerzikê Erebo
SALİHKÖY ............Gundê Salihê Kejo
SİVRİTEPE ............Xirbê Belik
SULAKDERE .........Hacya
TAŞGEDİK ............Kafsenor
TAŞLICA ..............Xanîsora
TAVUKLU .............Xirbêmirîşk
TEKKUYU ..............Mermar
TOKDERE ..............Xiznê
TOPAĞAÇ ............Xerabreşk
ÜNSALLI ..............Sada
YAYLATEPE......... Xirbeteo
GÖLBAŞI ..............Hırbehacı
.............. Merzeqa

3 Ocak 2007

MİDYAT İLÇESİ

Savur . Ömerli . Mazıdağı . Kızıltepe . Nusaybin . Derik . Dargeçit . Yeşilli . Midyat . Merkez

----------------------------------------------------------------------------------

Tarihten kalan kent: Midyat.

Midyat'ın coğrafi olarak konumu, doğusunda Dargeçit ilçesi, batısında Ömerli ilçesi, kuzeybatısında Savur ilçesi, kuzeyinde Batman iline bağlı Gercüş ilçesi, güneyinde Nusaybin ilçesi, güney doğusunda ise Şırnak iline bağlı İdil ilçesi yer almaktadır. Bu ad, ibadet edenlerin dağı, diyarı anlamında kullanılır. Bu bölgenin yüzölçümü 10.000 Km2’den fazladır.

İlçenin ismi ve ilk kuruluşu konusunda, değişik görüşler bulunmaktadır. Bazı kaynaklara göre, İlçenin adı bir çok değişimlerden sonra Farsça, Arapça ve Süryanice karışımından meydana gelmiş “AYNA” anlamına gelmektedir.

Başka bir rivayete göre de Midyat, Mağaralar Kenti anlamına gelen “MATİATE” kelimesinden ismini almıştır. Bu görüşü ileri sürenler, “MATİATE” isminin Asur yazıtlarında M.Ö. 9.Yüzyılda geçtiğini ifade etmektedirler. Bu görüşe paralel olarak Midyat’ta ilk yerleşim yerinin mağaralar olduğunu gösteren “Elath” mevkiinin (Midyat’a 3 Km. uzaklıkta ve Acırlı Beldesi yakınında bulunan Ziyaret-Mesire Yeri) Romalılar döneminden günümüze kadar geldiği söylenmektedir.

1973 Mardin İl yıllığında İlçenin tarihçesi hakkında şu bilgiler yer almaktadır: Orta Asya’dan göçüp Anadolu’ya gelen Eti Türkleri, Mezopotamya dediğimiz Dicle ve Fırat Nehirleri arasında yer alan ve verimli topraklara sahip olan bölgeye yerleşmişlerdir. ( M.Ö. 2000 yıllarında ) Bölgeden geçişleri sırasında Midyat’ı büyük bir mağara şehri halinde kurup, hayvanlarını da burada barındırmışlardır. Midyat'ın altındaki mağaralar o devirlerde barınak olarak kullanılmışlardır. Bu mağaraların birbirleri ile bağlantıları vardır. Daha sonraları bu bölgeye Orta Asya Türklerinin öncü göçebeleri olan Komuk Türkleri gelip yerleşir.

Bölgeye gelip yerleşen Komuklar, asırlarca Asurilerle savaşmışlardır. Bu dönemlerde Asurilerin birkaç defa bölgeyi ele geçirdiği görülmektedir. Ancak bu istilaları pek uzun sürmez ve her defasında çekilmek zorunda kalmışlardır. Nitekim Asur Hükümdarı Tıglatninip zamanında Komuklar, tamamen duruma hakim olmuşlardır. M.Ö. 500-100 yılları arasında bölge, değişik kavimlerin istilasına uğramıştır. Makedonyalılar, Persler, Romalılar bu bölgede hüküm sürmüşlerdir. Midyat’ ın asıl meskun hale gelişi veya bölge olarak kuruluşu Selefkuslar devrine rastlamaktadır (M.Ö.180 Yılları).

M.S. V. yy kadar Hıristiyanlık bölgeye hakim olmuştur. VI. asırdan sonra, İslamiyet’ in yayılışı ile birlikte Arap akınları başlamış ve VII. yüzyılda Halit B. Velid orduları bölgeyi fethetmişlerdir. Abbasiler döneminde bölgede imar ve kalkınma hareketleri görülmüştür. Midyat köylerinin ekserisi Harun El Reşit döneminde kurulmuştur. Harun El Reşit’in oğlu Memun’un Türk-Arap karışımı olarak kurduğu büyük bir ordu Cizre-Mardin eski patika yolu boyunca yüz karakola yerleştirilmiştir. Mahalmiler böyle doğmuşlardır. Midyat ve çevresindeki köylere verilen “MAHALMİ” adı buradan gelmektedir. Mahalmi; yüz mahalle, yüz yer, yüz ordugah anlamına gelir ve bugün de Cizre’den Mardin’e kadar eski patika yolu, özellikle eski Bağdat yolu üzerindeki (bu kervan yolu üzerindeki) bu köyler, Türkçe, Süryanice ve ağırlıklı olarak Arapça karışımı Mahalmice diye tabir edilen bir dili konuşur. Bu köyler: Söğütlü, Şenköy, Acırlı, Çavuşlu, Sarıkaya, Gelinkaya, Düzgeçit, Ovabaşı, Ziyaret, Estel Kesimi, Yolbaşı, Sarıköy, Düzova, Yayvantepe, Eğlence, Pelitli'dir.

Mahalmice konuşan bu köylerimizin sakinleri konusunda başka görüşler de vardır. Bir görüşe göre bunlar, Necef Çölünde yaşayan cengaver ve savaşçı Benihilal kabilelerinden. Büyük bir kısmının Orta Asyalı Türklerden olduğu da rivayet edilir. Cizre ile Mardin arasında Midyat bölgesinde yerleştirmekle Bizans’a karşı hem savunma hem de futuhat politikası takip etmiş olan Memun, Estel Camii’ni ve Derizbin (Acırlı) Camii’ni inşa ettirmiştir. Prof. H. Hollerweger’ e göre, Mardin’in doğusuna ve Midyat’ın batısına düşen Mhalmoye’nin bir çok büyük köyü, 1209 yılından önce Hıristiyanlıktan İslamiyet’e geçmişlerdir

XI. yüzyılda Artuk Devleti genişleyerek, batıda Halep, doğuda Musul ve Bitlis, Kuzeyde Harput (Elazığ), güneyde Darzuru içine alır.İşte Midyat da, bu dönemde Mardin, Hasankeyf ve Musul eyaletleri arasında irtibat vazifesi gören bir bölge olarak en parlak devirlerinden birini yaşamıştır. Bu tarihte bölgenin merkezi Derizbin ( Acırlı ) köyüdür. Derizbin beyleri Artukoğullarına bağlı yarı müstakil bir beylik olarak hüküm sürüyorlardı. Mervaniler ve Eyyübiler’den sonra Midyat 1535 yılında Bıyıklı Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu tarafından ele geçirilmiştir. 1838 yılında Diyarbakır Valisi Ali Paşa tarafından ziyaret edilen Midyat’ta, bir redif taburu teşkil edilir.

1810 yılında ilçe olan Midyat, 1915’te Cevat Paşa tarafından imar görülmüştür. Askeri Kışla, Cevat Paşa Camii ve Ulu Camii bu dönemde inşa edilmiştir.
2000 yılı Genel Nüfus Sayımı sonuçlarına göre ;56.669’i merkez, 71,416’i köy olmak üzere toplam ilçe nüfusu 128 085 dir.Son yıllarda İlçe merkezine köylerden ve çevre ilçelerden yoğun bir nüfus göçü yaşanmaktadır.

----------------------------------------------------------------------------------

Daha Büyük Haritayı Görüntüle

MİDYAT İLÇESİNE BAĞLI KÖYLER

MİDYAT - Midyad
Uydu Haritası
KÖYÜN YENİ ADI - Köyün Eski Adı
ADAKLI .................Kefsûradelmemika
ACIRLI ..................Dêrizbîn
ALAGÖZ ...............Baqisyan
ALTINTAŞ ............Kefirzê
ANITLI ..................Hexê
BAĞLARBAŞI.......Ernas
BARDAKÇI ...........Batê
BARİŞTEPE ..........Selh
BAŞYURT .............Zaxuran
BUDAKLI ..............Kerşaf
BEYAZSU .............Serê Ava Sipî
BUĞDAY(KORAŞ) Hesekor
ÇALDERE .............Hevêrîn
ÇALPINAR ...........Sîtê
ÇAMYURT ............Mesken
ÇANDARLI ............Dawrîk
ÇAVUŞLU .............Şorizbeh
ÇAYIRLI ................Kefnas
ÇÖREKLİ ...............Dêwank
DOLUCA ...............Stewrank
DARICA ................Xerabê Gura
DANIŞMAN ...........Xerabê Reş
DOĞANÇAY .........Mizîzex
DOĞANYAZI ........Pîrkan
DOLUNAY ............Kefsenk
DİRİK ....................Dêrik
DÜZGEÇİT............ Zaxurana Mezin
DÜZOVA.............. Riş
DEREBAŞI ............Xerabê Nasê
DERRİNKUYU....... Çala Dirêj
EFELER ................Gundikê Portî
EĞLENCE .............Zînol
ELBEĞENDİ ..........Xerabê Kefrê
GELİNKAYA .........Kefirhewar
GÜLGÖZE ............Êwert
GÜNLÜCE ............Cebar
GÜLVEREN ..........Behwar
GÜNGÖREN .........Keferdê
GÜNGÖREN .........Kefrê
GÜVENLİ .............Dêrmûsk
GÜVEN .................Bacin
HANLAR ..............Xanika Şendo
HIRABAHALA...... Xirbê Alê
HARMANLI ..........Bêndermemo
İKİZDERE ..............Duben
İZBIRAK ...............Zazê
ÜSTÜNDAĞ ..........Qudbê
KARAGÖL ............Dêrqub
KAYABAŞI ...........Şakulin
KAYALAR ............Keferzût
KAYALIPINAR .....Miqrê
KARGILI ..............Sîvok
KUYUCAK ............Çalkê Kundo
KUTLUCA ............Kulavînk
KOÇAN ................Qoçankê
KUTLUBEY ..........Tinat
KARAGÖL........... Dêrqup
MERANKA ...........Merank
MERCİMEKLİ....... Hepisnas
NARLI ..................Helex
ORTACA .............Hêştrek
OVABAŞI ............Kastalun
OYUKLU ..............Taqa
OTLUK ................Zivinga Dirêj
PELİTLİ ...............Bamûnsê
SARIKAYA ..........Hildeh
SARIKÖY ............Sarê
SİVRİCE ..............Dalîn
ŞEBRIKAN ...........Şebrika
SÖĞÜTLÜ ...........Kindêrîb
ŞENKÖY ..............Epşê
TAŞLIBURÇ........ Kelehka Şêx Ehmed
TEPELİ ................Süvayi
TOPTEPE ............Nibil
TULGALI ............Xirbê Xêlid
ÜÇAĞIL ..............Kozê
YAYVANTEPE ....Qertmîn
YEMİŞLİ .............Hilhil
YENİCE ...............Xarabya
YOLÜSTÜ ...........Anckê
YENİCE ...............Qertmîn
YUMURTALI ......Gelête
YARIMCA
YEŞİLÖZ .............Kemê
YUKUŞLU ............Nemerdan
YUVALI ...............Xerabê Horiya
YOLBAŞI .............Keferalab
ZİYARET .............Ziyaret
..............Gundikê Evdirehmên
Soranê
Heskalê
Bosîrê
Ereban
Bakwan
Qerika
Xerabeka
Daskan
Kendalîn

2 Ocak 2007

NUSAYBİN İLÇESİ

Savur . Ömerli . Mazıdağı . Kızıltepe . Nusaybin . Derik . Dargeçit . Yeşilli . Midyat . Merkez

----------------------------------------------------------------------------------

Nusaybin Devlet Hastenesi Başhekimi Dr. Gökdemir Görevine Başladı...(31.03.2008)

Mor Yakup’ta üçboyutlu taş işlemelerinin, taşları insanüstü bir gayretle sanat harikalarına dönüştüren sanatçıların diyarı Nusaybin ... Dünya’ya ışık tutacak bilinmeyen medeniyetlerin tarihinin sedef kakmalı hazine sandığıdır Gırnavaz... Güzelliklerin, tarihin görkemleştirdiği Nusaybin, ovadaki yeşil kilimdir sanki Zeynel Abidin’e göz kırpan..

2000 yılı Genel Nüfus Sayımına göre ilçenin nüfusu 81.899 kişidir. İlçeye bağlı kasaba belediyeleri ve köylerin nüfusu 36.718 kişidir. Mevcut nüfusun %69'u şehir merkezinde geriye kalan %31'i ise kırsal kesimde yaşamaktadır.

İlçede, biri merkez ilçe olmak üzere Akarsu, Duruca ve Girmeli kasabalarında dört belediye idaresi vardır.
Çağ çağ deresinin hayat verdiği Nusaybin’de pamuk ve tahıl tarımı önemlidir. İlçemiz çok güzel bir mesire merkezidir.

Nusaybin’in bir diğer dikkate değer özelliği de yer altı zenginliğidir. Petrol çıkarılan bölgelerdeki gelişmişlik dikkati çeker. Suriye ile sınır ilçesi olması itibariyle zengin bir sınır ticareti potansiyele sahiptir.

----------------------------------------------------------------------------------

Daha Büyük Haritayı Görüntüle
NUSAYBİN İLÇESİNE BAĞLI KÖYLER

NUSAYBİN - Nısébin
Uydu Haritası
KÖYÜN YENİ ADI - Köyün Eski Adı
AÇIKYOL ..................Efer
AKAĞIL ....................Dêrzendîq
AKÇATARLA ...........Dala
BAHÇEBAŞI............ Bawirnê
BEYLİK ....................Baqisyan
ÇAĞLAR ..................Şanîşê
ÇATALÖZÜ ............Sirinçk
DEMİRTEPE ..........Girhesin
DURUCA................ .Kertwên
GÜRÜN ...................Gurîn
KALECİK ................Keleh
NERGİZLİ ..............Nêrgizok
YOLBİLEN .............Erbet
HASANTEPE .........Tilhesen
TAŞLICA ................Hop
...................Bastûnk
...............Gundikê Xêlit
...............Xirbekê Hecî Şêxmûs
AKARSU............... ..Stilîl
AÇIKKÖY................Bamid
BÜYÜKKARDEŞ... Cinata Miho
KÜÇÜKKARDEŞ ...Cinata Hiso
ÇALIKÖY............... Çal
ÇÖLOVA ................Mender
DALLIAĞAÇ .........Herbê
DİRİM ....................Şaban
DOĞANLI ..............Talat
DOĞUŞ ...................Qûzo
DURAKBAŞI....... ...Qesra
ESKİMAĞARA ......Ziving
ESKİYOL ................Çûva
GÖRENTEPE .........Bizgûr
GÜNEBAKAN........ Zorava
GÜVENLİ ..............Xirbeka
HEYBELİ ...............Dêrcem
İLKADIM ..............Hebîs
KARACAKÖY .......Xerabreşk
KORUKÖY............ Xerêb
KUYULAR ............Cibilgraw
TEPEÖREN ..........Xirbê Zil
ERDOĞDU ...........Bezek
DURDUSUN ........Xirbê Celêl
YANDERE........... Hatx
KUŞKAYA ...........Gurik
YAVRUKÖY....... Kurik
YOLİNDİ ............Cibiltîn
PINARBAŞI .......Serê Kaniyê
NARLI ................Xirbê Hinarê
GİRMELİ ...........Girê Mîran
BAKACIK ...........Kinik
BALABAN ..........Bîrguruwa
ÇİĞDEM ............Girê Maran
ÇİLESİZ .............Mezrik
MAĞARACIK ....Berkurk
DAĞİÇİ.............. Xerabê Mişkan
ARPALI .............Qudb
DEĞİRMENCİK Qolika
DİBEK ................Bahid
ESKİHİSAR ......Marîn
GÜNELİ ............Geliyê Sora
GÜNYURDU ....Merbab
GÜRKAYNAK .Hacurlu
KASRIK ...........Qesrik
KUMLUCA...... Xerabşemdîna
İKİZTEPE .......Têzxerab
TEKİR .............Gundikê Sêdiq
KALELİ ...........Hepşê
KANTAR......... Qenter
KAYADİBİ ......Mendikan
KOLAÇLI....... Hetabînê
KOCADAĞ .....Mezrika Geliyê Pîran
ODABAŞI .......Gundikê Şikro
GEDİHAN ......Gundikê Hina
PAZARKÖY ..Bazar
SİRVAN ........Sirwan
SINIRTEPE ..Eznawir
SÖĞÜTLÜ ....Girê Biyan
OCAKLI ........Pîrelîka
SARAY ..........Girevş
TAŞKÖY .......Arboy
YAKINCA .....Êlim
TEKAĞAÇ ....Mişawil
TEPEALTI... Tilyaqûb
TOPAÇLI .....Şiwêşk
TEPEÜSTÜ ..Tilminar
TURGUTKÖY Kemîna
ÜÇKÖY .........Xirbê Elî
GÜZELSU ....Hibab
ÜÇYOL .........Sêderiyê
SÜRMELİ ....Dêra Çomera
YERKÖY ......Binerdka
YAZYURDU. Qesirbelek
.........Badib
.........Sêgulîk
..........Xerabê Mişkan
.........Dirawîk
.........Rayit
.........Fisqîn
.........Dik
.......................Keleha Şêx Etman
.......................Xanika Êzîdiyan
.......................Xanika Mehmûdê Zêro
.......................Çiftlika Eliyê Necîm
.......................Çiftlika Mehmûtkê

1 Ocak 2007

KIZILTEPE İLÇESİ

Savur . Ömerli . Mazıdağı . Kızıltepe . Nusaybin . Derik . Dargeçit . Yeşilli . Midyat . Merkez

----------------------------------------------------------------------------------


Mezopotamya’da sarı taşların egemen rengiyle, güneşin yansıttığı tonların buğday başaklarındaki zengin coşkusuyla gülümser Kızıltepe...
İlçenin en eski adı Dunaysır'dır. Daha sonra Koçhisar adını almıştır. Artukoğulları Döneminde gelişme gösteren kasaba bu dönemde Diyarbakır-Musul ve Urfa-Musul yolu üzerinde önemli bir ticaret merkeziydi.. 1931'de Kızıltepe adıyla ilçe merkezi olmuştur.
2000 yılı Genel Nüfus Sayımına göre ilçenin kesin nüfusu 121.302'dir. Kasaba belediyeleri ve köylerin nüfusu 75.819'dur. Mevcut nüfusun %62’si şehir merkezinde geriye kalan %38'i kırsal kesimde yaşamaktadır.
İlçede, biri merkez ilçe olmak üzere Dikmen, Gökçe, Şenyurt ve Yüceli kasabalarında beş belediye idaresi vardır.

Topraklarının %94'ü tarıma elverişli olan Kızıltepe ilçesinin başlıca geçim kaynağı tarım ve ticarettir. Özellikle son yıllarda pamuk tarımı önemli bir sıçrama göstermiştir. Tarıma dayalı sanayinin beklenen gelişmeyi GAP'ın ilçeye ulaşması ile sağlayacağı bilinmektedir. İlçenin E-24 Karayolu güzergahında olması nedeni ile ticaret sektörü günden güne büyümektedir. İl genelinde bulunan tarıma dayalı sanayi işletmeleri ile diğer fabrikalar Merkez ilçe ile Kızıltepe arasında bulunmaktadır. İlçe yolu güzergâhında havaalanının faaliyete geçmesi ile ekonomik yaşam biraz daha ivme kazanmıştır. Kızıltepe, merkez ilçe dahil olmak üzere bütün ilçeler içerisinde gelişme potansiyeline sahip en büyük ilçedir. İç göçleri kendine çeken özelliği ile bugün merkez ilçe nüfusunu ikiye katlamıştır.
----------------------------------------------------------------------------------

Kızıltepe'li Şakir ALDEMİR, İstanbulda Hayatını Kaybetti.(21.09.2008)

----------------------------------------------------------------------------------

Daha Büyük Haritayı Görüntüle
KIZILTEPE İLÇESİNE BAĞLI KÖYLER

KIZILTEPE - Qoser
Uydu Haritası
KÖYÜN YENİ ADI - Köyün Eski Adı
AKALIN ................Zorava
AKÇA ...................Girgewr
AKÇAPINAR......... Erban
ATA ......................Aqrebî
AKDOĞAN ............Erad
ALTINTOPRAK ....Girbeşk
ALEMDAR ............Ewêna Mala Axê
AKYÜZ.................. Ewên
ARA ......................Salik
TAŞOKLU .............Xirbê Belek
ARAKAPI ..............Babina
AKKOÇ .................Xêçûk
AKTEPE
AKTULGA ............Elewş
AKYAZI ................Heremhidat
ATMACA .............Xirxir
AYAZ ...................Çelebiyan
AKZİYARET .........Axziyaret
ARITEPE ...............Girmozan
ALAKUŞ ...............Kermirara
ALİPAŞA ..............Elîpaşa
ARAKÖY ...............Tilneşir
ARIKLI ..................Mistefamîlik
ATLICA................ Kerik
ASLANLI
AŞAĞIAZIKLI .......Tûmika jêr
AKBULUT .............Mesta Jêr
ARALIK .................Circib
AYRANCI ..............Duhêl
AYDIN ...................Dahşik
AKKÖY ..................Belek
AŞAGISALKIM .....Vardimsa Jêr
BAĞLICA ..............Rezik
BAĞIŞ ...................Qurûn
BAĞRIBÜTÜN .......Dêmîra
BARIŞ
BAŞAK .................Sinara
BEŞDEĞİRMEN .....Emrûd
BEŞİK ....................Beşik
BEKTAŞ ................Bekdaşî
BELLİ ....................Belê
BÜLÜLBAŞI
BEŞEVLER
BOZHÖYÜK ..........Tiledes
BÜYÜKAYRIK .......Meşqoqa Mezin
BÜYÜKBOĞAZİYE Boxazî
BÜYÜKDERE ..........Bûnas
BOYUNLU ..............Xirbê Belek
SARICA .................Xirbê Belek
BÜYÜKTEPE
BİİCİ....................... Biêci
ÇAYBAŞI
ÇAVUŞ ..................Ferhok
ÇAĞIL ...................Meşqoqa Simêla
CANTAŞI ..............Xerabreş
ÇAYKÖY ...............Iniz
ÇAKIR ...................Girbel
ÇATALCA............ Mehenna
ÇAMLICA
ÇANAKLI ..............Duhêl
ÇETİNLER .............Heremşidat
ÇELENGO ..............Çelengo
ÇETINKAYA ..........Şikefta
CEVHERTEPE
ÇINARCIK ..............Hemoreşik
ÇIPLAK .................Çîplax
ÇİÇEKLİ .................Delê
ÇİMENLİ
HANISOR ...............Xanîsor
ÇİTLİBAĞ ..............Tilqer
DAĞDAĞAN ...........Tao
DAMLALI ...............Dokan
DEMET ....................Gola Darê
DEĞİRMEN ..............Aş
DEMİRCİ .................Hidêdî
DEMİRKAPI .............Merşo
DİKMEN ...................Hêşerî
DİLEK .......................Xanîka
DOGRUYOL .............Mesta Jor
DOYURAN ................Tiltiêmk
DÖRTYOL ................Tiltîn
DURA ........................Tileçk
EKİNLİK ....................Mezrê
ELBEYLİ ..................Tilşîrêz
ERDEM .....................Meşkîna
ERİKLİ ......................Elîmişmiş
EROĞLU ..................Xanika Herzem
ELMALI ...................Tifahî
ESENLİ .....................Girmelêva
ESKİN .......................Tilfeyd
EŞME........................ Mizqeynter
EYMİRLİ ...................Tibyat
GÖKÇE .....................Selax
GÖLLÜ .....................Golî
GÜNGÖREN ..............Cioşî
GÜNLÜCE .................Kânîsipî
GÖZLÜCE .................Heremreş
GÜRMEŞE .................Badîna
GÜNDÜK ....................Qorî
GÜMÜŞDERE ............Şêxê Reş
GIRALI ......................Girê Alê
GEÇİT .......................Emo Erban
HACİALİ ...................Hecî Elî
HACIMEHMET ..........Hecî Ehmed
HACIHASAN .............Hecî Hesen
HAZNADAR ...............Xiznedar
HACIYUSUF ...............Hecî Ûsif
HAKVERDİ .................Melelîk
HACILARKOY ...........Hecî Bihemed
HANYERI ....................Xanîsor
HALKALI ....................Kilêbîn
HARMANDÜZÜ........... Meqwîjo
HANISOR.................... Xanîsor
HOCAKÖY ..................Evdilîmam
IŞIKÖREN ...................Hêliya
IŞIKLI .........................Mezrê
ILICA ..........................Rasilhimam
IŞIKLAR ......................Birahîmiyê
İKİKUYU....................... Dubîrka
İNANDI .........................Kixso
FESLİGEN ....................Rihanî
KAYACIK .....................Qelaçîk
KARAKULAK ...............Qerequlax
KARAKUYU ..................Qereqûyê
KARAMAN ...................Hemziyan
KAŞIKLI .......................Çizaviza
KATARLI .....................Bûqetêr
KAYACIK .....................Teraşî
KAYNARCA
KILDUMAN ..................Quldûman
KIRKKUYU ...................Çilbîra
KİLİMLİ .......................Tahtok
KILIÇLI ........................Şêxanî
KOCALAR..................... Hecî Faris
KONUKLU ....................Cûan
KUYUCAK ....................Engewr
KOÇLU ..........................Kifirtût
KÖPRÜBAŞI .................Curnik
KÖRSU ..........................Korûso
KÜÇÜKAYRIK .............Meşqoqa Piçûk
KÜPLÜCE.................... Şemkan
KÜÇÜKBOĞAZİ ..........Boxaziya Piçûk
KONUK......................... Remok
KENKERLI................... Kerengo
ODA ...............................Oda
OTLUCA ......................Melesok
OTLUK........................ Cûmik
ÖRENCİK
SANCARLI.................. Serê Kurê
SAPANCA ...................Medê
SANDIKLI.................. Sindoqî
SOĞANLI ...................Xubas
SEVIMLI ...................Melho
SÜREKLİ ..................Diêm
SEYRANTEPE ..........Seyrantepe
ŞEYHTAJDİN ..........Şêx Tajdîn
TANRIVERDI ..........Şemoka
TARLABAŞI............. Himran
GÜVERCİN
TAŞLICA ..................Xerabkort
ÖĞRENCIK
TATLICA .................Heyto
TAŞLICA -...............Büyük Hesenkurd -mezin
TİMURÇİFTLİĞİ ..Çiltûk
TOSUNLU ...............Dikê
TUZLA..................... Melho
TUZLUCA ...............Elîdizk
TOLUK ....................Tolik
TÜMER................... Çiltûk
ULAŞLI ...................Dixê
ULUKÖY................. Xursa Uzêr
UZUNKAYA ...........Biloka
ÜÇEVLER ...............Gundik
ÜLKER ....................Dêrika Hesê Ûso
MİLLİSARAY
MUTLU ..................Zêdî
MECBURI.............. Mecbûrî
NERGIS................. Nêrgiz
YALÇINKAYA ......Hanika Silo
YAŞAR ...................Pirmîr
YALINKILIÇ
YAMAÇ
YAYIKLI ...............Cirdoî
YUMURCA............ Tilzêrin
YAYLIM ................Şefelor
YEDİKARDEŞ .......Heftêxuhan
YENIKOY.............. Yengîko
YEŞİLKÖY ............Hanika
YOLALDI ..............Celalê Zorava
YOLDERE............. Xerabilmê
YOLÜSTÜ
YONCALI.............. Dukûk
YUKARIAZIKLI ..Tûmika Jor
YUMURCAK ........Qanûn
YURTERİ............. Efer
YUMURTAŞ ........Qûça Guran
YUMAKLI ...........Gurguşt
YURTÖZÜ ..........Cabor
YÜCELİ............... Xursa Navê
YUVALI.............. Girmozan
ZİYARET ............Ziyaret
YÜKSEKTEPE ...Girelî
ŞENYURT ...........Dirbêsiyê(Bûye navçe)